Dili, 29 Maiu 2025 – Alunus sira husi Kursu Estadu Maior Konjunta Integradu, ba dala 4 kontínua Matéria aprendizajen Ekonomia Defeza, ne’ebé hanorin husi Koronel Reformadu Sampaio Silva. Ne’ebé hala’o iha auditóriu Institutuf Defeza Nasionál (IDN), Palásiu Governu, durante loron lima, hosi loron 26 too 30 Maiu 2025.
Matéria Ekonomia Defeza fó hanoin boot kona’ba importansia industriá defeza nian iha konteksu seguransa no dezenvolvimentu nasionál. Industriá defeza la’ós deit fó susténsia ba forsa armada, maibé mós fó kontribuisaun ba área teknolojia, lojístika, no inovasaun ne’ebé bele impacta positivamente ba indústria seluk iha nasionál.
Koronel Sampaio Silva hatán’o katak, iha tempu atual, Estadu sira enfrenta desáfu tanba limitação osrsamentál. Iha kondisaun ne’e, presiza hanoin kompromisu entre kustu no input seguransa ne’ebé presiza hetan. Tendénsia global fó benefísiu ba estadu ne’ebé investe iha industriá produsaun direta, tanba ezijénsia interna no resiliénsia nasionál.
Diskusaun mós kona’ba kauntidade ne’ebé presiza atu investe iha industriá defeza nian hodi fó input ba seguransa. Konkluzaun hatán katak, investimentu iha área ne’e presiza iha ezaminasaun profundu tanba estadu tenki fó prioridade ba setór seluk tanba ezisténsia limitação orçamental no kompromisu ne’ebé iha. Iha kondisaun ne’e, alternativa tenki fó konsiderasaun hanesan parcerias internasionál, espesiálmente ba área teknológia.
Koronel Silva mós sublinh’a importansia baze teknológiku no industriál ba setór defeza, tanba depende to’o oinsa governu bele garante aprovizionamentu efisiénte ho seguransa. Justifikasaun ba dezenvolvimentu inklui independénsia, autossufisiénsia, no preparasaun ba situasaun krize ka funu. Maibé, estratéjia ne’e presiza konsidera mós desvantajen sira hanesan kustu boot no obsolétu teknológia.
Konferénsia ne’e, fó atensaun tanba risiku monopóliu doméstiku, kapasitáde estranjeiriu ne’ebé iha interése no fó presiú prezisu espesiál ba industriá defeza. Partisipantes sira mós apreende kona’ba poder ne’egosiasuan, asosiasaun merkadu, no benefísiu ekonomiku ne’ebé sai husi dezenvolvimentu setór defeza nian.
Iha tempu atual, konflitu sira iha mundu no evolusaun ameasa sira impóin nesesidade atu inviste liu tan iha área Defeza no Seguransa. Tanba ne’e, estadu sira, liu-liu sira ne’ebé ho kapasitáde limitadu, presiza konsidera forma kooperasaun internasionál bilaterál ka multilaterál.
Koronel Silva remata no fo hanoin katak, peskiza no inovasaun teknolojiku fó esperansa ba redus dependénsia, no presiza atu hala’o esforsu kolektivu atu evita lakuna entre estadu avansa no estadu ne’ebé iha dezenvolvimentu limitadu. #MédiaIDN
|
Total Visualização : 13